सीता

सीता नेपालको प्राचिन मिथिला प्रदेश (Now : Dhanusha District of Janakpur Zone )    भन्ने ठाउमा राजा जनककी छोरीको रुपमा जन्मलिएकी थिइन् ।  यिनी एक आदर्श नारी आचरणको एक उज्जवल नक्षत्र भएकी नारी थिइन् यिनलाई अर्को दशरथकी बुहारी र मर्यादा पुरुषोत्तम रामकी पत्नी भनेर चिनिन्छ । यिनको अयोध्याका राजकुमार रामसंग पराक्रम विवाह भएको थियो । दरबारको सुखसयललाई त्यागेर रामसंगै वनवास लागेकी सीताले वनमा रहदा अनेकौ दु:ख कष्ट सहेर पनि पतिको सेवामा  सधै समर्पित रहिन । लंकाका राजा रावणले पंचवटी (Current this place is Godhawai of Nepal , Near Kathmandu City) बाट यिनलाई अपहरण गरी अशोक बाटिकामा राखेर अनेक प्रलोभन, डर, त्रास, र धम्की देखाउदासमेत यिनको चरित्र बलका अगाडी राजा रावण झुक्न वाध्य भएको थियो ।

जब १४ वर्ष वनमा बसी रावण माथि रामले विजय प्राप्त गरीसकेपछि सीता रामको साथमा घर फर्किन । तर लामो समयसम्म रावणबाट अपरित भइ लंकामा विताउनु परेको त्यो क्षणलाई लिएर कतिपय मानिसहरुले सीताको चरित्रमाथि  शंका उठाएका कारण यिनी अग्नि परिक्षामा उतारिन । भन्नेले जे भने पनि पतिब्रता नारी सीता परिक्षामा उत्री आफ्नो शुद्धताको परिचय दिइन्  ।

तर एकदिन धोवीको आक्षेपका कारण राम द्वारा सीता त्यागिन पुगिन र पुन: वनवास पठाइयो । जुन बेला उनी गर्भवती थिइन् । वनवासको त्यो समयमा बाल्मिकी ऋषिको आश्रममा शरण लिन पुगेकी सीताले दुई पुत्रहरू लव कुशलाई जन्म दिई हुर्काइन ।

यी यस्तै अनेकौ त्याग, तपस्या, सहनशीलता कर्तव्यपरायणता जस्ता महान गुणले युक्त सीताको जीवनगाथाले हामी अहिलेका मानव समुदायलाई आफ्नो कर्तव्य प्रति सधै सजग र समर्पित रहन प्रेरित गरिरहेको छ । यसैले त आज यिनलाई एक महान विभूतिका रुपमा सम्मानित गरिन्छ ।